۱۸ شهریور پانزدهمین سالروز ترور «احمد شاه مسعود» فرمانده شجاع افغان است که به «شیر دره پنج شیر» شهرت داشت و عاشق و شیفته زبان و ادبیات فارسی بود.

ترور فرمانده شاه مسعود تنها دو روز قبل از واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ شایعات بسیاری را دامن زد زیرا پس از آن آمریکا به افغانستان حمله کرد و طالبان را از قدرت کنار زد و حامد کرزی به ریاست جمهوری رسید در حالی که اگر مسعود ترور نشده بود خود او بیشترین بخت را داشت یا می توانست تاثیر بگذارد.

احمد شاه مسعود تنها یک فرمانده و چریک نبود و توانایی های سیاسی خود را نیز در مذاکرات صلح تاجیکستان به اثبات رسانده بود.

هر چند او به «چه گوارا»ی انقلاب کوبا تشبیه می شود اما « چه» در قالب سیاسی دوام نیاورد و پس از پیروزی فیدل کاسترو و یک چند همکاری سیاسی ترجیح داد در سرزمینی دیگر کار چریکی و نظامی را ادامه دهد و سرانجام در بیرون کوبا جان باخت.

احمد شاه مسعود اما برای «صلح» می جنگید و جنگ را نمی ستود. او اهل مذاکره و گفت و گو هم بود. کما این که پس از سه سال نبرد با روس ها در سال ۱۳۶۱ و در پی شکست کامل ۶ تهاجم گسترده ارتش اتحاد شوروی با دو سال آتش بس موافقت کرد.

پس از آن و تا سال ۱۳۶۷ هیچ یک از ۸ حمله روس ها به نتیجه نرسید و «پنج شیر» به مثابه دژی تسخیر ناپذیر باقی ماند.

احمد شاه مسعود محبوب ترین چهره افغان نزد ایرانیانی است که به «ایران بزرگ فرهنگی» باور دارند و معتقدند مرزهای سیاسی و جغرافیایی نباید بین رابطه فرهنگی ما با افغانستان و تاجیکستان فاصله اندازد و شاه مسعود هم با همین نگاه برای برقراری صلح در تاجیکستان می کوشید.

او متولد ۱۱ سنبله (شهریور) ۱۳۳۲ خورشیدی (دوم سپتامبر ۱۹۵۳) در روستای جنگلک استان پنج شیر بود و پدرش سرهنگ دوست محمد خان.

شمار چریک های تابع احمد شاه مسعود در ابتدا و در سال ۱۹۸۰ از هزار نیرو فراتر نمی رفت اما در ۱۹۸۴ به  ۵ هزار نیرو رسید   و در ۱۹۸۹ از ۱۳ هزار جنگ جو فراتر رفت.

با این همه نام احمد شاه مسعود و احترام او نزد ایرانیان به خاطر علایق مشترک فرهنگی است تا جایی که می گفت «من برای زبان و ادبیات پارسی می جنگم».

یک جنگجوی ملی و صلح دوست و عاشق ایران و فرهنگ ایران بود و شگفتا که با این همه ادعای فرهنگی در ایران نام خیابان و مکان فرهنگی به نام او نیست یا اگر باشد چندان که تکرار شود و در رده اول مطرح باشد، نیست.

محبوبیت احمد شاه مسعود در افغانستان  به حدی بود و هست که  طالبان مسوولیت ترور او را که در قالب عملیات انتحاری در پوشش دو خبرنگار صورت پذیرفت بر عهده نگرفت.

شاه مسعود وقت خود را با شعر و خصوصا حافظ می گذراند و سال ها جنگ و پیکار ذره ای از لطافت روح او نکاست و همواره خشونت  را نفی می کرد. ویژگی دیگر او این بود که هر چند با نیروهای شوروی می جنگید اما به غرب نگروید و حتی  استقلال خود را از ایران و افعانستان  که به مجاهدین افغان کمک می کردند حفظ  می کرد.

درباره قتل این فرمانده که به «آمر صاحب» هم شهرت داشت چندان که باید و شاید در رسانه های ایران گفته و نوشته نمی شود و تنها گروه های فرهنگی به او می پردازند و خوش بختانه از یاد او فرو نکاسته اند.

۱۸ شهریور یا ۱۸ سنبله در افغانستان به عنوان «روز شهید» نام گذاری شده و در افغانستان تعطیل رسمی است. لویی جرگه افغانستان نیز به او لقب « قهرمان ملی» داده است.

یاد فرمانده صاحب آمر احمد شاه مسعود را در سالروز قتل ناجوانمردانه او گرامی می داریم و به احترام مردی که می جنگید اما دوستدار صلح بود و تفنگ در دست داشت اما خشونت را تقدیس نمی کرد می ایستیم…